in

Açıklamalı Sorular 41

1) Kaldırma makinelerinde kullanılan tel halatların özelliklerine ilişkin aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Halat eklemeleri uygun yapılmalıdır.
B) Güvenlik kat sayısı en az 6 olmalıdır.
C) Kaynakalevve ısılarına maruz bırakılmamalıdır.
D) Kesinlikleyağlanmamalıdır.

Açıklama: Tel halatların kullanımlarında alınacak güvenlik tedbirleri şunlardır:

• Tel halatlar yapılan işe ve kaldırılacak yüke uygun olarak seçilmelidir.
• Yüklerin keskin kenarlı köşelerinde özel tedbirler alınmalıdır.
• Halat uç bağlantıları uygun yapılmalıdır.
• Halat eklemeleri uygun yapılmalıdır.
• Güvenlik kat sayısı en az 6 olmalıdır.
• Kaynak alev ve ısılarına maruz bırakılmamalıdır.
• Uygun yağ ile belirli periyotlarda yağlanmalıdır.
Cevap: D

2) Kaldırma işlerinde kullanılan tel halatların kullanım avantajlarına ilişkin aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Diğer halatlarla aynı ağırlık ve çapta oldukları halde mukavemetlerinin fazla olması
B) Islak ve kuru halde mukavemetlerinin aynı kalması
C) Değişik iklim şartlarında uzunluklarının önemli oranda değişmesi
D) Uzun ömürlü ve dayanıklı olmaları

Açıklama: Tel halatların kullanımlarındaki avantajlar şunlardır:

• Diğer halatlarla aynı ağırlık ve çapta oldukları halde mukavemetlerinin fazla olması
• Islak ve kuru halde mukavemetlerinin aynı kalması
• Değişik iklim şartlarında uzunluklarının önemli oranda değişmemesi
• Uzun ömürlü ve dayanıklı olmaları
Cevap: C

3) Kaldırma makinelerinde kendir halatların kullanımına ilişkin aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Islak ve gergin bekletilmemelidir.
B) Demir askılara aşılmalıdır.
C) Her kullanımdan önce kontrol edilmelidir,
D) Asit ve aşındırıcılardan korunmalıdır.

Açıklama: Parçalı ve havaleli yüklerin sarılmasında kolaylık ve sürat sağladığından ve ucuz olmaları nedeniyle kendir halatlar kullanılır. Ancak, çelik halatlara nazaran yük kaldırma kabiliyetleri ve ömürleri daha azdır. Kendir halatların kullanımlarında alınacak güvenlik tedbirleri şunlardır:

• İşe ve yüke uygun olmalıdır.
• Her kullanımdan önce kontrol edilmelidir.
• Islak ve gergin bekletilmemelidir.
• Demiraskılara aşılmamalıdır.
• Asitve aşındırıcılardan korunmalıdır.
• Keskin kenarlı yük köşelerinde özel tedbirler alınmalıdır.
Cevap: B

4) Çapı 32 – 38 mm arasında olan halatlarda, halat çapındaki incelme en fazla ne kadar olursa halat değiştirilmelidir?

A) 5 mm              B) 2mm                          C) 1mm        D) 0,5 mm

Açıklama: Bir halatın çapı, aşağıda belirtilen değerlere uygun olarak incelirse, halat değiştirilmelidir.

• Çapı 19 mm’ye kadar olan halatlarda 1 mm
• Çapı 22 – 28 mm arasında olan halatlarda 1,5 mm
• Çapı 32 – 38 mm arasında olanı halatlarda 2 mm
Cevap: B

5) Çapı 22 – 28 mm arasında olan halatlarda, halat çapındaki incelme en fazla ne kadar olursa halat değiştirilmelidir?

A) 2 mm              B) 1,5 mm           C) 1mm                          D) 0,5 mm

Cevap: B

6) Çapı 19 mm’ye kadar olan halatlarda, halat çapındaki incelme en fazla ne kadar olursa halat değiştirilmelidir?

A) 3 mm             B) 2mm                           C) 1mm            D) 0,5 mm

Cevap: C

7) Kaldırma makinelerinde kullanılan zincirlerin dezavantajları aşağıdakilerden hangileridir?

I. Oldukça ağırve pahalı bir konstrüksiyon oluştururlar.
II. Gürültülü çalışırlar.
III. Çalışma hızları sınırlıdır.
IV. Aşırı yükte veya zayıflama sonucu belirti göstermeden aniden koparlar.

A) I, II, III             B) I, III, IV            C) II, IV            D) I, II, III, IV

Açıklama: Kaldırma makinelerinde kullanılan zincirlerin hem avantaj hem de dezavantajları vardır. Avantajları:
• Oldukça iyi bir verime sahiptirler.
• Çeşitli ortamlarda (sıcak, tozlu, kirli, rutubetli vb.) iyi bir çalışma kabiliyeti gösterirler.
• Fazla bakıma ihtiyaç duymazlar.
• Daha küçük boyutlardaki elemanlar üzerinde çalışabilirler. Dezavantajları:
• Oldukça ağır ve pahalı bir konstrüksiyon oluştururlar.
• Gürültülü çalışırlar.
• Çalışma hızları sınırlıdır.
• Aşırı yükte veya zayıflama sonucu belirti göstermeden aniden koparlar.
Cevap: D

8) Suni liflerden yapılan düz kalın dokuma sapanlarla 5 tonluk yüklerin düz olarak kaldırmasında, dikişli kalın dokuma bileşeninin rengi aşağıdakilerden hangisi olmalıdır?

A) Mor        B) Sarı            C) Kırmızı             D) Mavi

Açıklama: TS EN 1492-1 Standardında sapanlar için çalışma yük sınırları ve renk kodları şu şekilde belirtilmiştir:

Emniyet Katsayısı: 6
<0  <0
Sapan Renkleri

( 1000 )( 800 X 2000        X             140° X     tOOO )

( 2000 )( 1600 )( 4000      X             2800 “X 2000      )

arı
3000 ) ( 2400 X 6000           X             4200 ) ( 3000      >
4000
~)Ç~80ÖÖ          )Ç           5600 )(  4000      )
3200
( 10000 )( 8000 )( 20000 )( 14000 X 10000 )
( 5000 )( 4000 X 10000 X 7000 )( 5000 ( 6000 )( 4800 )( 12000 )( 8400 X 6000 ) “X 6400 )( 16000 X 11200 X 8000 )
Cevap: C

9) Poliamid malzemeden yapılan düz kalın dokuma sapanlarda, kalın dokumanın yapıldığı malzeme üzerine bilgilerin işaretlendiği etiketin rengi aşağıdakilerden hangisi olmalıdır?

A) Yeşil        B) Mavi         C) Kahverengi       D) Kırmızı

Açıklama: TS EN 1492-1 Standardına göre; kalın dokumanın yapıldığı malzeme, üzerine bilgilerin işaretlendiği etiketin rengi ile tanıtılmalıdır. Aşağıda belirtilen etiket renkleri kullanılmalıdır:

• Poliamid: Yeşil
• Polyester: Mavi
• Polipropilen: Kahverengi
Cevap: A

10) Düz kalın dokuma sapanların kullanma ve depolama hususlarına ilişkin aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Poliamid sapanların kullanılması ve depolanmasında sıcaklık sınırı yoktur.
B) Polyester sapanlar – 40 °C ile 100 °C sıcaklık aralıklarında kullanılmalı ve depolanmadır.
C) Polipropilen sapanlar – 40 °C ile 80 °C sıcaklık aralıklarında kullanılmalı ve depolanmadır.
D) Buz, sapanlarda iç hasara sebep olan kesici bir malzeme veya aşındırıcı olarak rol oynayabileceğinden
dikkat edilmelidir.

Açıklama: TS EN 1492-1 Standardına göre; düz kalın dokuma sapanlar, aşağıda belirtilen sıcaklık aralıklarında kullanma ve depolama için uygundur:

• Polyester ve poliamid: – 40 °C ile 100 CC
• Polipropilen: – 40 °C ile 80 °C

Rutubet mevcut ise, düşük sıcaklıklarda buz oluşumu söz konusu olacaktır. Buz, sapanda iç hasara sebep olan kesici bir malzeme veya aşındırıcı olarak rol oynayabilir. İlave olarak buz, sapanın esnekliğini azaltır ve aşırı şartlarda sapanın hizmet dışı kalmasına sebep olur. Yukarıda belirtilen sıcaklık aralıkları, kimyasal bir ortamda değişebilir. Bu durumda, imalâtçı veya tedarikçinin tavsiyesi alınmalıdır. Bu aralıklar dâhilinde dolaylı olarak oluşan sınırlı ortam ısınması, kurutma için kabul edilebilir.
Cevap: A

11) Yükün iki veya dahafazla vinç ile kaldırılması zorunlu ise aşağıdakilerden hangisi yapılmamalıdır?

A) İşlem deneyimli eleman nezaretinde yapılmalıdır.
B) Vinçler aynı bom yüksekliği, aynı halat boyu ve aynı kapasitede olmalıdır.
C) En az iki işaretçiden işaret alınmalıdır.
D) Tamburda en az iki sarım halat kalmalıdır.

Açıklama: Yük, iki veya daha fazla vinçle kaldırılacaksa;

• İşlem, deneyimli eleman nezaretinde yapılmalıdır.
• Vinçlerin bom yüksekliği, halat boyu ve kapasiteleri aynı olmalıdır.
• Tek bir işaretçiden işaret alınmalıdır.
• Yüklü olarak hareket ettirilmemelidir.
• Tamburda en az iki sarım halat kalmalıdır.
Cevap: C

12) Kaldırma makineleri, kabul edilen en ağır yükün en az kaç katını etkili ve güvenli bir şekilde kaldıracak ve askıda tutabilecek güçte olacaktır?

A) 1,1           B) 1,2         C) 1,25             D) 1,7

Açıklama: İş ekipmanları yönetmeliğine göre statik deney 1,25 katıyla olmalı dinamik (hareketli)deney 1,10 katıyla olmalı
Cevap: C

13) Kaldırma araçlarının kontrolü hangi periyotlarla yapılmalıdır?

A) 3 ayda bir      B) Altı ayda bir       C) Yılda bir      D) Ayda bir

Cevap: C

14) Forkliftlerin periyodik kontrolü ne kadar sürede bir yapılmalıdır?

A) İki yılda           B) Yılda        C) Altı ayda     D) Üç ayda

Cevap: B 

15) Forklift kullanımına ilişkin aşağıdaki özelliklerden hangisi yanlıştır?
A)Forkliftler, G sınıfı sürücü ve operatör belgesi olan kişilertarafından kullanılmalıdır.
B)Forkliftte operatör harici personel bulunmamalıdır.
C)Forkliftler, altı ayda bir periyodik olarak kontrol edilmelidir.
D)Forkliftler, kapasitesi dışında kullanılmamalıdır.

Cevap: C

16) Kaldırma makineleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A)Kaldırma makinelerinin periyodik kontrolleri altı ayda bir yapılmalıdır.
B)Yüklerdik olarak kaldırılmalıdır.
C) Yük kancalarında güvenlik mandalı bulunmalıdır.
D) Operatör, kaldırma makinelerinde bir yük asılı bulunduğu sürece makinenin başından ayrılmamalıdır.

Cevap: A 

17) Kaldırma makinesi operatörü, aşağıdaki işaretlerden hangisini her kim tarafından verilirse verilsin yerine getirmelidir?

A) İndir      B)Dur     C) Kaldır         D) Yürüt

Cevap: B

18) Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A)Yüklerin kaldırılmaları, indirilmeleri veya taşınmaları, yetiştirilmiş manevracılar tarafından verilecek el
ve kol işaretlerine göre yapılacaktır.
B)Yüklerdik olarak kaldırılacaktır.
C)Yüklerin eğik olarak kaldırılması zorunlu ise manevralar vinç operatörü tarafından yalnız başına
yapılacaktır.
D)İndirilen bir yükün altından sapan halatının çekilmesi için kumanda vermeden önce işaretçi, işçilerin
güvenliğini sağlayacaktır.

Cevap: C

19) Kaldırma makinelerinin yüksüz hareket ettirilmeleri gerektiğinde yapılması gerekenlere ilişkin aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Operatörler; kaldırma makinelerinde bir yük asılı bulunduğu sürece makinelerinin başından
ayrılmayacaklardır.
B) Kaldırma makinelerinin yüksüz hareket ettirilmeleri gerektiğinde hareket işaretini istifçi veya
sapancılar vereceklerdir.
C) Kaldırma makinelerinin yüksüz hareket ettirilmeleri gerektiğinde hareket öncesi operatörler kancaları
yerde tutacaklardır.
D) Hareket öncesi denk veya sapan halatları kancalara uygun bir şekilde takılacaktır.

Cevap: C

20) Vinçler ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Operatörün vinci terk edebilmesi için yük güvenli birşekilde asılı pozisyonda bırakılmalıdır.
B) Gece yapılan vinç çalışmalarında iyice aydınlatma yapılmalıdır.
C) Arıza durumunda operatör vinci terk etmemelidir.
D) Vinç operatörü ile işaretçi çok iyi birşekilde haberleşmelidir.

Cevap: A

21) Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Elektrikle çalışan kaldırma makinelerinde, üst ve alt sınır fren tertibatı olacaktır.
B) Elektrikli mıknatıslı vinç, dinlenme halinde iken, mıknatıslar vinç üzerinde asılı olarak yüksekte
bırakılacaktır.
C) Tek raylı askılı vinçlerde askı milinin kopması halinde, yükü askıya alabilecek bir veya birkaç güvenlik
bağlantısı bulunacaktır.
D) Ray üstünde çalışan vinçlerde, vincin ve vinç arabasının üzerinde gidip geldikleri rayların her iki
başında ve en az tekerleklerin yarıçapı yüksekliğinde takozlar bulunacaktır.

Cevap: B

22) Raylı vinçlerinin kabinleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Kabinler, operatörün bütün manevra alanını kolaylıkla görmesini sağlayacak ve her zaman kolayca
dışarıya sarkabileceği şekilde yapılmış olmalıdır.
B) Kabinlerde, operatörleri yakıcı ve korozif maddelerin sıçramasına karşı koruyacak tedbirler alınmalıdır.
C) Kabinler, titreşimleri önlemek için, iyi ve sağlam birşekilde tespit edilmiş olmalıdır.
D) Arıza halinde vinç operatörünün, kabini güvenlikle terk edebilmesi için; kabinlerde lüzumlu halat, ip
merdiven veya diğer uygun bir inme aracı bulundurulmalıdır.

Cevap: A

23) Raylı vinçlerin yükseltmeyi sınırlayıcı tertibatı ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

A) Doğrudan doğruya vincin kasnağı veya kancası tarafından harekete geçirilecek uygun akım kesme
tertibatlı olacaktır.
B) Yükün, beklenmedik bir anda inmesini önleyebilecek şekilde yapılmış olacaktır.
C) Vinç, fren tesisatından bağımsız olarak çalışacaktır.
D) Operatörler çalışmaya başlamadan önce ve çalışmanın bitiminde, bu tertibatı çalıştırarak kontrol
edeceklerdir.

Cevap: C

24) Raylı vinçlerin onarımında alınacak önlemlere ilişkin aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Onarıma başlamadan önce, bütün kumanda tertibatı, stop durumuna getirilecek, iki ana şalter açılacak
ve ikisi de sıkıca bağlanacaktır.
B) Vinç üzerine ve uygun yerlere, onarım yapıldığına dair uyarma levhaları konulacaktır.
C) Aynı ray şebekesi üzerinde başka vinçler çalıştığında, bunları uygun uzaklıkta durduracak takozlar
konulacaktır.
D) Halat tamburlarının ve millerinin veya motor bobinlerinin sökülmesinden evvel kaldırma halatları,
tamburlar üzerinden çıkarılacak veya tamburun ani olarak dönmesi önlenecektir.

Cevap: A

25) Kaldırma makinelerinde yüklerin kaldırılmasında halkalı ve levhalı zincirler kullanılır. Bu zincirlere ilişkin aşağıda verilen özelliklerden hangisi yanlıştır?

A) Zincir baklalarındaki boyuna uzama % 5’i geçmişse zincir kullanılmamalıdır.
B) Zincirin baklalarında ezilme, aşınma veya çatlaklık varsa zincir değiştirilmelidir.
C) Kopan zincir baklaları cıvata ile birbirlerine tutturulmalıdır.
D) Bir zincirin sağlamlığı, en zayıf baklasının sağlamlığı kadardır.

Cevap: C

İş Güvenliği Çözümlü Sorular

Açıklamlı Sorular 40

İş Güvenliği Uzmanlarının Çalışma Süreleri (Önemli)