1) Aşağıdakilerden hangisi ülkemizde işyeri hekimliği hizmetlerini verebilecek yetkilendirilmiş birimler arasında ver almamaktadır?
A) Ortak sağlık ve güvenlik birimi
B) Toplum sağlığı merkezi
C) OSB sağlık ve güvenlik merkezi
D) İş sağlığı ve güvenliği birimi
Açıklama: İşyeri Hekimlerinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmeliğe göre OSB sağlık ve güvenlik merkezi işyeri hekimliği hizmetlerini verebilecek yetkilendirilmiş birimler arasında yer almamaktadır.
Cevap: C
2) Aşağıdakilerden hangisi işyeri hekimlerinin görevleri arasında değildir?
A) Bulaşıcı hastalıkların kontrolü için yayılmayı önleme ve bağışıklama çalışmaları yapmak, portör muayenelerinin yapılmasını sağlamak
B) Hasta muayenesi gibi poliklinik hizmetlerini vermek
C) Bulunması halinde iş sağlığı ve güvenliği kuruluna katılarak çalışma ortamı gözetimi ve işçilerin sağlık gözetimi ile ilgili danışmanlık yapmak ve alınan kararların uygulanmasını izlemek
D) İş sağlığı, hijyen, toplu koruma yöntemleri ve kişisel koruyucu donanımlar konularında tavsiyede bulunmak
Açıklama: İşyeri Hekimlerinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmeliğin göre; poliklinik hizmeti vermek işyeri hekimlerinin görevleri arasında yer almamaktadır.
Cevap: B
3)Aşağıdakilerder^hangisi işyeri hekimlerinin gpfevleri arasında değildir?
A) İş sağlığı ve güvenliği çalışmaları kapsamında işyerinde periyodik incelemeler yapmak ve risk değerlendirme çalışmalarına katılmak
B) Gece postaları da dâhil olmak üzere işçilerin sağlık gözetimini yapmak
C) Gerekli laboratuar tetkiklerini, radyolojik muayeneleri ve portör muayenelerini yapmak
D) İş sağlığı ve güvenliği alanında yapılacak araştırmalara katılmak
Açıklama: İşyeri Hekimlerinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmeliğin göre; işyeri hekimi, gerekli laboratuar tetkikleri, radyolojik muayeneler ve portör muayenelerini yaptırmakla görevlidir.
Cevap: C
4)300 işçinin çalıştığı ve tehlikeli sınıfta yer alan bir işyerinde işyeri hekiminin ayda en az kaç saat hizmet vermesi gerekir?
A) 18 B) 30 C) 25 D) 32
Açıklama: Tehlikeli sınıfta yer alan bir işyerinde işyeri hekimi saat görevlendirilmelidir.
Cevap: B
5)İşyeri hekimlerinin eğitim süreleri teorik ve uygulamalı olarak kaç saatten az olamaz?
A) 140 B) 180 C) 220 D) 240
Açıklama: İşyeri Hekimlerinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmeliğin göre; eğitim süreleri, teorik kısmı 180 saatten, uygulama kısmı 40 saatten ve toplamda 220 saatten az olamaz.
Cevap: C
6)İşyeri hekimleri, belgelerini aldıkları tarihten itibaren kaç yıllık aralıklarla eğitim kurumlan tarafından düzenlenecek yenileme eğitimine katılmak ve en az kaç saat süreyle eğitim almak zorundadırlar?
A) 3 yıl-24 saat B) 5 yıl-30 saat C) 7 yıl-32 saat D) 10 yıl-45 saat
Açıklama: İşyeri Hekimlerinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmeliğin göre; işyeri hekimleri belgelerini aldıkları tarihten itibaren beş yıllık aralıklarla eğitim kurumları tarafından düzenlenecek bilgi yenileme eğitimine katılmakzorundadırlar. Bu eğitimin süresi 30 saatten az olamaz.
Cevap: B
7)Aşağıdakilerden hangisi işyeri hekimlerinin bağımsızlık ilkelerine uygun değildir?
A) Hizmet sundukları kişilerle güven, gizlilik ve eşitliğe dayanan bir ilişki kurar ve ayrım gözetmeksizin tüm işçileri eşit olarak değerlendirirler.
B) Çalışma ortamı ve koşullarının düzenlenmesinde kendi aralarında ve yönetici ve işçilerle iletişime açık ve işbirliği içerisinde hareket ederler.
C) Özellikle sağlık ve güvenlik konusunda, işçilere önerilerde bulunurken işverenle birlikte hareket ederler.
D) Mesleki bilgilerini uygularken işveren ve işçilerden mesleki anlamda bağımsız olarak çalışır ve işverenden talimat alamazlar.
Açıklama: İşyeri Hekimlerinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında göre; iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinde görevlendirilenler; özellikle sağlık ve güvenlik riskleri konusunda, işveren ve işçilere önerilerde bulunurken hiçbir etki altında kalmamalıdırlar.
Cevap: C
8)İş sağlığı, bütün mesleklerde çalışanların yönden iyilik hallerini sürdürme ve daha üst düzeye çıkarma çalışmalarıdır.Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
A) Kültürel B) Bedensel, ruhsal ve sosyal C) Çalışma gücünü artırıcı D) Sosyal
Açıklama: İş sağlığı uğraşıları yalnızca sanayi alanlarında çalışanların değil bütün alanlarda ve mesleklerde çalışanların sağlık sorunları ile ilgili olmalıdır. Uluslararası Çalışma Örgütü ve Dünya Sağlık Örgütü ortak komitesi tarafından 1951 yılında yapılmış olan iş sağlığı tanımı bütün çalışma alanlarını kapsayacak şekilde ifade edilmektedir: Buna göre; iş sağlığı, bütün mesleklerde çalışanların bedensel, ruhsal ve sosyal yönden iyilik hallerini sürdürme ve daha üst düzeylere çıkarma çalışmalarıdır.
Cevap: B
9)Aşağıdaki ifadelerden hangisi gelişmekte olan ülkelerin iş sağlığı alanındaki ortak özelliklerinden değildir?
A) Hâkim olan çalışma alanı tarım sektörüdür.
B) Sanayi işyerleri olarak küçük işletmelerçoğunluktadır.
C) İş sağlığı ile ilgili göstergeler yetersizdir.
D) İş sağlığı alanında denetimler yeterlidir.
Açıklama: Gelişmekte olan ülkelerin iş sağlığı alanındaki ortak özellikleri şunlardır:
Hâkim olan çalışma alanı tarım sektörüdür.
Sanayi işyerleri olarak küçük işletmelerçoğunluktadır.
Üretim teknolojisi eskidir.
Çocuk iş gücü yaygındır.
Çalışanların genel sağlık düzeyi düşüktür.
İşsağlığının başlıcasorunları iyi bilinmemektedir.
İş sağlığı ile ilgili göstergeler yetersizdir.
İş sağlığı hizmetleri yetersizdir.
İş sağlığı alanında denetimler yetersizdir.
İş sağlığı ile ilgili mevzuat yetersizdir.
Uygulamalarda çok başlılık, eşgüdüm eksikliği vardır.
Cevap: D
10)Pestisit ve asit temizleme havuzlarında bulunan ve normal şartlarda sıvı olan metal aşağıdakilerden hangisidir?
A) Nikel B) Cıva C) Krom D) Arsenik
Açıklama: Cıva, birçok pestisit ve asit temizleme havuzlarında bulunur. Normal şartlarda sıvı olan cıva, oda sıcaklığında buharlaşır ve buharları teneffüs edilir. Suda bulunan cıva ise balık organizmasında birikir. Cıva zehirlenmesinin sinir sistemi üzerinde ciddi etkileri vardır.
Cevap: B
11)
I. İşyeri ortam faktörlerinin değerlendirilmesi
II. Aralıklı kontrol muayeneleri
III. Uygun işe yerleştirme
IV. Meslek hastalıklarının tedavisi
Yukarıdakilerden hangileri çağdaş iş sağlığı uygulama ilkelerindendir?
A) I,II,III, b) I,II, III, IV c)ll, III, IV d) III, IV
Açıklama: İş sağlığı çalışmalarının amacı; bir yandan bireysel özellikleri, diğer yandan işyeri ortam faktörlerini göz önünde tutarak çalışanların sağlıklarının bozulmasını önlemek, hatta olanaklar ölçüsünde onların sağlığını geliştirmeye, daha üstün düzeye çıkarmaya çalışmaktır. Bu amaca ulaşmak bakımından bazı noktalara dikkat edilmesi ve bazı uygulamaların yapılması gereklidir. İş sağlığı uygulama ilkeleri olarak adlandırılabilecek bu uygulamalar başlıca 6 başlık altında incelenebilir:
• Uygun işe yerleştirme
• İşyeri ortam faktörlerinin değerlendirilmesi
• İşyeri risklerinin kontrolü
• Aralıklı kontrol muayeneleri
• İşyerinde sağlık hizmeti sunulması
• Sağlık eğitimi ve danışmanlık
Cevap: B
12)İşyeri sağlık hizmetlerinde aşağıdakilerden hangisi esas alınmalıdır?
A) Psikolojik danışmanlık hizmetleri B) Koruyucu sağlık hizmetleri
C) Tedavi edici sağlık hizmetleri D) Rehabilitasyon hizmetleri
Cevap:B
13)Eşi iş kazasında ölen kişi aşağıdaki davalardan hangilerini açabilir?
I. Manevi tazminat davası
II. Destekten yoksun kalma tazminatı davası
III. İş göremezlik tazminatı davası
IV. Rücu davası
A) I, II B) l,IV C) I, III, IV D) II, III, IV
Açıklama: İş Hukuku açısından davalar; maddi ve manevi tazminat davaları olarak ikiye ayrılmakta olup, maddi tazminat davaları da, destekten yoksun kalma ve iş göremezlik tazminat davaları olarak iki türdür. Eşi iş kazası sonucu ölen kişi, maddi ve manevi dava açabilmektedir, ancak maddi tazminat davasının destek yoksun kalma davası olması gerekir.
Cevap: A
14)Aşağıdaki işyerlerinden hangisinde iş sağlığı ve güvenliği kurulu kurulması gerekir?
A) 9 ay süreyle 88 işçinin çalıştığı petrol ve doğalgaz arama işi
B) 7 ay süreyle 25 işçinin çalıştığı 6 katlı bir binanın yıkım işi
C) 45 öğretmen ve 12 temizlik elemanın çalıştığı 900 öğrencili özel eğitim kurumu
D) 3 ay süreyle 55 işçinin çalıştığı pamuk toplama işi
Açıklama:6331 madde 22, devamlı olarak en az 50 işçi çalışan ve altı aydan fazla sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde her işveren bir iş sağlığı ve güvenliği kurulu kurmakla yükümlüdür.
Cevap: A
15)Devamlı olarak en az 50 işçi çalışan ve altı aydan fazla sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde her işveren bir iş sağlığı ve güvenliği kurulu kurmakla yükümlüdür. İşçi sayısının tespitinde kamu kurumları dışındaki işyerlerinde aşağıdakilerden hangisi dikkate alınmaz?
A) İşyerinin sigortalı olarak görünmeyen sahipleri
B) İşyerini yöneten müdürler
C) İşyerinde geçici statüyle çalışan işçiler
D) İşyerindeki alt işveren işçileri
Açıklama: İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmeliğ göre; işçi sayısının tespitinde işyerinde çalışan işçilerin tamamı dikkate alınır. Bu nedenle, alt işveren işçileri ve geçici statüyle çalışan işçiler, işçi sayısının tespitinde . dikkate alınırlar. İşyerini yöneten müdürler, her ne kadar idari kadroda çalışsalar da, SGK primlerinin ödenmesi nedeni ile işçi statüsünde sayıya dâhil edilirler. Ancak işyeri sahipleri Bağ-Kur’a pirim ödemesi yaptığından işçi sayılmazlar.
Cevap: A
16)İşverene bağlı fabrika, müessese, işletme veya işletmeler grubu gibi birden çok işyeri bulunduğu hâllerde iş sağlığı ve güvenliği kurulu ne şekilde oluşturulur?
A) Bütün işyerlerini temsilen tek bir iş sağlığı ve güvenliği kurulu kurulur.
B) En yüksek sayıda çalışanı bulunan işyerinde iş sağlığı ve güvenliği kurulu kurulur.
C) Çalışan sayısına bakılmaksızın bütün işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği kurulu kurulur.
D) Sanayiden sayılan, devamlı olarak en az 50 işçi çalıştıran ve altı aydan fazla sürekli işlerin yapıldığı her bir işyerinde ayrı ayrı birer iş sağlığı ve güvenliği kurulu kurulur.
Açıklama: İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmeliğine göre; işverene bağlı, fabrika, müessese, işletme veya işletmeler grubu gibi birden çok işyeri bulunduğu hallerde elliden fazla işçi çalıştıran her bir işyerinde ayrı ayrı birer iş sağlığı ve güvenliği kurulu kurulur.
Cevap: D
17) Aşağıdakilerden hangisi “iş hastalıkları işyeri ortamında incelenir” ilkesini getirmiştir?
A) Paracelsus B) Agricoia C) Ramazzini D)Nicander
Açıklama: Geçmişteki çalışmalar arasında, endüstriyel tıbbın babası olarak anılan Ramazzini’nin “De Morbis Artificum Diatriba” adlı kitabının özel yeri vardır. Kitapta, günümüzdeki hastalıklar şaşılacak isabetle tanımlanmaktadır. Ramazzini’yi eşsiz kılan şu evrensel kuralıdır: İş hastalıkları işyeri ortamında incelenir; hastane kovuşlarında değil…
Cevap: C
18)Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı iş müfettişleri kimin adına denetleme yapar?
A) Bakan B) Devlet C)T.B.M.M. D) Cumhurbaşkanı
Açıklama: 6331 sayılı kanun madde 24.
Cevap: B
19) İş sağlığı ve güvenliği kurulunda aşağıdaki üyelerden hangisi seçimle gelir?
A) İşveren vekili B) İşyeri hekimi C) İş güvenliği uzmanı D) Formen veya ustabaşı
Açıklama: İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmeliğine göre; İSG kurulunda yer alacak formen veya ustabaşı, işyerindeki formen, ustabaşı veya ustaların yarıdan fazlasının katılacağı toplantıda açık oyla seçilir.
Cevap: D
20) Aşağıdaki iş sağlığı ve güvenliği kurul üyelerinden hangisi işveren veya işveren vekili tarafından görevlendirilir?
A) İşyerinde görevli formen, ustabaşı veya usta
B) Sendika temsilcisi
C) Sağlık ve güvenlik işçi temsilcisi
D) İşyeri hekimi
Açıklama: İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmeliğine göre; İSG kurulunda görev alacak iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi, insan kaynakları, personel, sosyal işler veya idari ve mali işleri yürütmekle görevli kişi, varsa sivil savunma uzmanı işveren veya işveren vekili tarafından atanırlar.
Cevap: D
21)Tam süreli İşgüvenliği uzmanı görevlendirildiğinde İş sağlığı ve güvenliği kurulunun sekreterliğini kim yapar?
A) İşveren B) İşyeri hekimi C) İş güvenliği uzmanı D) İşveren vekili
Açıklama: İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmeliğine göre; kurulun başkanı işveren veya işveren vekili, kurulun sekreteri ise iş güvenliği uzmanıdır.
Cevap: C
22)
I. Sivil savunma uzmanı
II. İnsan kaynakları, personel, sosyal işler veya idari ve mali işleri yürütmekle görevli kişi
III. İşyerinde görevli formen, ustabaşı veya usta
IV. Çalışan temsilcisi
V. İşgüvenliği uzmanı
Yukarıda belirtilen iş sağlığı ve güvenliği kurulu üyelerinden hangisi/hangilerinin yedeği olması gerekir?
A) Yalnız V B) II, III, V C) III, IV D) I, II, III, IV
Açıklama: İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmeliğine göre; işyerinde görevli formen, ustabaşı veya usta ile sendika temsilcisi veya oyla seçilen işçinin aynı usullerle yedekleri seçilir.
Cevap: C
23)İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmeliğe göre aşağıdakilerden hangisi kurul üyeleri ve yedeklerinin iş sağlığı ve güvenliği konularında alması gereken eğitim konularından biri değildir?
A) Temel ilk yardım teknikleri
B) İş kazaları ve tehlikeli vakalarının nedenleri
C) Etkili iletişim teknikleri
D) Endüstriyel hijyenin temel ilkeleri
Açıklama: İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmeliğin 6. maddesine göre; işveren tarafından, iş sağlığı ve güvenliği kurulu üyelerine ve yedeklerine iş sağlığı ve güvenliği konularında eğitim verilmesi sağlanır. Kurul üyelerinin ve yedeklerinin eğitimleri asgari aşağıdaki konuları kapsar.
A) Kurulun görev ve yetkileri,
B) İş sağlığı ve güvenliği konularında ulusal mevzuat ve standartlar,
C) Sıkça rastlanan iş kazaları ve tehlikeli vakaların nedenleri,
Ç) İşhijyeninin temel ilkeleri,
D) İletişim teknikleri,
E) Acil durum önlemleri,
F) Meslek hastalıkları,
G) İşyerlerine ait özel riskler,
Ğ) Risk değerlendirmesi.
Cevap: A
24)Aşağıdakilerden hangisi İSG kurulunun görevlerinden değildir?
A) Tesislerde yapılacak bakım ve onarım çalışmalarında gerekli güvenlik tedbirlerini planlamak ve bu tedbirlerin uygulamalarını kontrol etmek
B) İşyerinde yangınla, doğal afetlerle, sabotaj ve benzeri ile ilgili tedbirlerin yeterliliğini ve ekiplerin çalışmalarını izlemek
C) İşyerinin niteliğine uygun bir iş sağlığı ve güvenliği iç yönetmelik taslağı hazırlamak
D) İşyerinin sağlık ve güvenlik durumuyla ilgili aylık bir rapor hazırlamak
Açıklama: İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmeliğine göre; iş sağlığı ve güvenliği kurulu, işyerinin sağlık ve güvenlik durumuyla ilgili yıllık bir rapor hazırlamalıdır. Bu raporda o yılki çalışmaları değerlendirmeli, elde edilen tecrübeye göre ertesi yılın çalışma programında yer alacak hususları ve gündemi tespit etmeli, işverene teklifte bulunmalı, planlanan gündemin yürütülmesini sağlamalı ve uygulanmasını değerlendirmelidir.
Cevap: D
25) Aşağıdakilerden hangisi iş sağlığı ve güvenliği kurulunun görevlerinden değildir?
A) İç yönetmeliğin uygulanmasını izlemek, izleme sonuçlarını rapor haline getirip alınması gereken tedbirleri belirlemek ve kurul gündemine almak
B) İşyerinde iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin tehlikeleri ve önlemleri değerlendirmek ve tedbirleri almak
C) İş sağlığı ve güvenliği konularında o işyerinde çalışanlara yol göstermek
D) 4857 sayılı İş Kanunu’nun 83. maddesinde belirtilen taleplerin vukuunda acilen toplanmak ve karar vermek
Açıklama: İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmeliğin maddesine göre; iş sağlığı ve güvenliği kurulu işyerinde iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin tehlikeleri ve önlemleri değerlendirmeli ve tedbirleri belirlemelidir. Belirlediği tedbirlerin alınması için işveren veya işveren vekiline bildirimde bulunmalıdır.
Cevap: B