İLO(Uluslar arası Çalışma Örgütü/Birleşmiş Milletlere Bağlıdır) Kuruluş 1919,Türkiye katılış 1932
WHO(Dünya Sağlık Örgütü Birleşmiş Milletlere bağlıdır)
Kuruluş 1948 Türkiye başvuru 1948, 1949 resmen katılmıştır.
OSHA Kuruluş 1970 ABD’de İSG ile ilgili ilk bağımsız kanundur, ABD yasa ve yönetmeliklerinde yer alan iş sağlığı ve güvenliği için oluşturulmuş bir standarttır.
EU-OSHA (Avrupa İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansı) Kuruluş 1994
Güvenlik Kültürünün Tanım, Hedef ve Amaçları
✔Güvenlik kültürü genel olarak, emniyet içinde olma duygusu olarak tanımlanır.
✔Güvenlik kültürü en üst yönetim kademesinden en alttaki çalışana Kadar bütün çalışanları kapsar ve taahhüdü gerektirir.
✔Örgütün tüm seviyelerindeki gruplar tarafından paylaşılan değerleri ifade eder.
✔ Örgütün tüm seviyelerindeki üyelerin güvenliğe katılımı üzerinde durur.
✔Örgüt üyelerinin işteki davranışlarını etkiler.
✔Yönetim ve denetim sistemleriyle sınırlı değildir.
✔Değişimlere karşı esnek değildir ve örgütlere yerleştirilmesi ve değiştirilmesi bakımından kolay değildir. Değişime karşı dirençlidir.
✔Bir örgütteki formel ve informel güvenlik sorunlarıyla ilgilidir.
✔Genellikle ödül sistemleri ve güvenlik performansı arasındaki ihtimali de yansıtır. ✔Organizasyonda olaylardan, kazalardan ve hatalardan öğrenme ve gelişmeyle ilgili gönüllülüğü yansıtır.
✔Raporlamada bir parametredir ama olmazsa olmaz değildir.
✔Güvenlik kültürü davranış normları oluşturmayı amaçlar.
✔Kaza ve yaralanmayı azaltmayı amaçlar.
✔işletmede çalışanların kaza ve hastalık konusunda aynı inanç ve fikirlerin paylaşımını sağlamaktır.
Güvenlik Kültürü Modelleri
1-Güvenlik Kültürü Olgunlaşma Modeli
Fleming (2000) tarafından geliştirilen bu modele göre güvenlik kültürü en alt seviyeden en üst seviyeye kadar 5 aşamadan oluşan süreçtir. Bu modelin güvenlik kültürü oluşturma süreci ve her bir sürecin kendi içinde özellikleri ’de görülmektedir. Model sırasıyla önceki seviyedeki zayıflıkların ortadan kaldırılması ve güçlendirilmesi üzerine temellendirilmiştir. Bu nedenle örgütün bir seviyeyi atlaması tavsiye edilmemektedir. Örneğin, ikinci seviye olan yönetme aşamasından üçüncü seviye olan katılma aşamasına geçmeden önce, yöneticilerin güvenliğe yönelik bağlılıklarını geliştirmesi ve ilk düzey çalışanları, güvenlikle ilgili süreçlere dâhil etme ihtiyacını anlaması örgüt için önemlidir.Modelin 4. Aşaması uyum mücadele ve gönüllülüğü geliştirmeyi amaçlayan işbirliği seviyesidir. Bu modele göre örgütü güvenlik performansı her bir seviye arttıkça artmaktadır. Buna göre işyerleri en zayıf güvenlik performansını “ortaya çıkma” evresinde gösterirken, en yüksek performans düzeyine “sürekli iyileştirme” evresinde ulaşmaktadır
1.Seviye ortaya çıkma
2.Seviye Yönetme
3.Seviye Katılma
4.Seviye İş birliği
5.Seviye sürekli iyileştirme
2.Karşılıklı Güvenlik Kültürü Modeli
Bu model Cooper tarafından ortaya konulmuştur. Model, subjektif iç psikolojik faktörler, gözlemlenebilir güvenlikle ilgili davranışlar ve objektif durumsal özellikler olmak üzere üç bileşenden oluşmaktadır.
3.Güvenliğe Yönelik Tutumların Tasarım Modeli
Bu model temel olarak organizasyonda güvenlikle ilgili tutumları 4 temel kategori altında incelemektedir
1-Donanım: Güvenlik donanımı ve fiziksel tehlikeler.
2-Yazılım: Kurallar ve prosedürler, mevzuat, güvenlik yönetimi ve politikası.
3-İnsan/Personel: Çalışanlar, denetleyiciler, yönetim, güvenlik kurulu, uzmanlar, otoriteler, sendikalar gibi bütün gruplar.
4-Riskler: Riskli davranış ve onun düzenlenmesi. Bu model güvenliğe yönelik düzenlemelerin etkinliğinin değerlendirilmesini, bireysel sorumlulukla yapıcı inanç gelişimini ve iş çevresi güvenliğinin değerlendirilmesini içerir.
4.Toplam Güvenlik Kültürü Modeli
Geller tarafından geliştirilen model, insan, çevre ve davranış arasında interaktif ve dinamik bir “güvenlik üçgeni” üzerine vurgu yapmaktadır.
Yetişkin Eğitimi ve Yetişkin Davranışları
✔Yetişkinler, öğrenme sürecine etkin olarak katılmak isterler.
✔Yetişkinlerin kişisel kaygıları vardır ve güvenli bir ortama gereksinim duyarlar.
✔Yetişkinler, olumlu geri bildirim verilmesini beklerler, eğitmenlerden beklentileri yüksek düzeydedir.
✔Yetişkinler, eğitimin kendi konularıyla bağlantılı olmasını isterler ve bu durumda öğrenmeye hevesli olurlar. Maddi kazanç veya statü artışı sağlayacak konuları öğrenmeye açıktırlar.
✔Yetişkinlerin sosyal statüsü, fizyolojik ve psikolojik durumları,utanma, çekinme, şaşırma gibi içsel baskılar ve eğitime ilgi duymaması gibi durumlar öğrenmeyi engeller.
✔Yetişkinlerde deneyimleri öğrenme için zengin bir kaynaktır ve sınıfta paylaşmak ister.
✔Yetişkinler tartışma gibi deneye dayalı tekniklerle daha iyi öğrenir. Eğitimde çeşitlilik ister.
✔Yetişkinler kalıplaşmış düşüncelere sahiptir ve bu yüzden daha az açık fikirlidirler.
✔Özgüvenlerinin korunmasını ister.
✔Bireysel ihtiyaçları göz önüne alınmalıdır.
✔Birey olarak görülmek isterler ve Kariyerlerindeki başarıların başkalarınca taktir edilmesini isterler.
✔Benlik duyguları gelişmiş olduğundan eğitim sürecinde kendilerine saygı duyulmasını beklerler.
